回主页
天涯知识库 · 鬼谷子白话文
目录
位置: > 古代文学 > 诸子百家 > 鬼谷子白话文 >

第四 抵巇 4

【原文】

自天地之合离、终始,必有巇隙,不可不察也①。察之以捭阖,能用此道,圣人也②。圣人者,天地之使③也。世无可抵④,则深隐而待时;时有可抵,则为之谋。可以上合⑤,可以检下⑥。能因能循,为天地守神⑦。

【注释】

①合离:分合。陶弘景注:“合离谓否泰,言天地之道。正观尚有否泰,为之巘隙,又况于人乎!故曰不可不察也。”

②“察之”句:陶弘景注:“捭阖亦否泰也。体大道以经人事者,圣人也。”

③天地之使:指圣人在天地间,成为国家的主宰。陶弘景注:“后天而奉天时,故曰天地之使也。”

④世无可抵:乱世之时,无可补救。

⑤上合:顺应时势治理乱世。

⑥检下:收拾乱局使天下归我所有。陶弘景注:“上合谓抵而塞之,助时为治;检下谓抵而得之,束手归己也。”

⑦为天地守神:守神,祭祀神灵。本句可理解为维持国家纲纪。陶弘景注:“言能因循此道,则大宝之位可居,故能为天地守其神祀也。”

【译文】

自天地产生以来,聚合、离散是常见的事,其中必然会产生缝隙,不可不加以细察。考察社会就要用“捭阖”的方法,能用这种方法的人,就是拥有智慧的圣人。所谓圣人,可以说是人世的主宰。如果世道混乱不可挽救,圣人就会远离是非,隐遁湖以待时机;如果世道还可以挽救,圣人就会为国家筹划谋略。运用“抵巇”可以顺应形势治理乱世,也可以收拾残局以夺取天下。能够因循此道,方可稳居帝位,保有对天地神灵的奉祀。

推荐阅读

庄子讲记> 话说中庸> 道德经释义> 道德经直译> 道德经解读> 鬼谷子白话文> 中庸白话文> 孔子家语> 论语别裁> 鬼谷子>

阅读分类导航

唐诗四大文学名著宋词诸子百家史书古代医书蒙学易经书籍古代兵书古典侠义小说
Weibo Article 1 Weibo Article 2 Weibo Article 3 Weibo Article 4 Weibo Article 5 Weibo Article 6 Weibo Article 7 Weibo Article 8 Weibo Article 9 Weibo Article 10 Weibo Article 11 Weibo Article 12 Weibo Article 13 Weibo Article 14 Weibo Article 15 Weibo Article 16 Weibo Article 17 Weibo Article 18 Weibo Article 19 Weibo Article 20 Weibo Article 21 Weibo Article 22 Weibo Article 23 Weibo Article 24 Weibo Article 25